Giá nhà, đất Việt Nam gấp 25 lần thu nhập

(Fourhome.vn) - Đã có nhiều ý kiến trái chiều về giá nhà ở Việt Nam đắt hay rẻ so với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. Tuy nhiên, trên thực tế, so với mức thu nhập của số đông người dân Việt Nam hiện nay thì giá nhà đất này còn quá cao. Chính vì vậy, giấc mơ sở hữu ngôi nhà của riêng mình vẫn còn xa vời đối với họ.
Chưa đủ chi tiêu, tiền đâu mua nhà

Trọ tại quận Phú Nhuận, Tp.HCM, vợ chồng chị NTC cho biết họ vừa kết hôn được mấy tháng. Hiện tại vợ chồng chị chưa dám mơ tới việc mua nhà đất thổ cư hay căn hộ bởi các hai anh chị đều là viên chức nhà nước, mức thu nhập còn thấp.
Chị C chia sẻ, hiện mức lương của chị khoảng 5 triệu đồng/tháng, thu nhập của chồng chị là 9 triệu đồng/tháng, tổng mức lương của hai người sẽ là 14 triệu đồng/tháng. Hàng tháng anh chị phải chi phí cho tiền ăn khoảng 5 triệu đồng; trả tiền thuê phòng trọ (bao gồm tiền điện, nước) là 2,5 triệu đồng và chi tiêu cá nhân khoảng 1,5 triệu đồng. Chưa kể hàng loạt khoản chi phí khác hiếu, hỉ khác.
Chị cho biết thêm: “Tổng số tiền chi thường xuyên hằng tháng trên 10 triệu đồng, cố gắng tằn tiện thì mỗi tháng dư được khoảng 4 triệu đồng, tức một năm được 48 triệu đồng. Tiền thưởng cũng chỉ đủ tiêu cho lễ, Tết hoặc mỗi lần về quê”.
Chị C cho rằng, hai vợ chồng phải tiết kiệm liên tục 20 năm may ra mới mua được nhà ở xã hội với giá khoảng 1 tỉ đồng/căn. Nhưng trên thực tế khó mà tiết kiệm liên tục vì khi có con cái, sẽ phát sinh thêm nhiều chi phí, do đó với 20 năm tích lũy có thể cũng chưa mua được nhà.
Hiện tại, những trường hợp như chị C rất nhiều. Với mức thu nhập như hiện nay, không ít người Việt Nam rất khó mua được nhà ở nếu không có sự hỗ trợ từ người thân, họ hàng hay vay tiền ngân hàng.
Ngụ tại Hóc Môn, Tp.HCM anh T.M.Cường cho hay, vợ chồng anh có hai con, vợ anh làm công chức lương 6 triệu đồng/tháng, còn anh làm kỹ thuật ngành may thu nhập 10 triệu đồng/tháng.
“Gia đình tôi rất muốn dành dụm tiền để mua một căn nhà nhỏ, song với thu nhập khoảng 16 triệu đồng/tháng của cả hai vợ chồng thì chỉ đủ chi tiêu, thậm chí có những tháng còn không đủ thì lấy tiền đâu mà mua nhà", anh Cường lo lắng.


Phó Chủ nhiệm đề án Phát triển thị trường BĐS Tp.HCM giai đoạn 2016-2020 Tiến sĩ Phạm Thái Sơn nhận định: “Hiện tại, giá nhà ở không phù hợp với khả năng chi trả của người dân. Để mua được một căn hộ trung bình, với mức thu nhập của số đông hiện nay thì phải tiết kiệm liên tục 17 năm”.
Ông Sơn lấy dẫn chứng, một hộ gia đình tiêu biểu ở đô thị Việt Nam có thu nhập khoảng 650 USD/tháng, chi tiêu mỗi tháng hết khoảng 400 USD và tiết kiệm để mua nhà 250 USD/tháng, mỗi năm là 3.000 USD.
Hiện nay, một căn hộ hạng bình dân (1-2 phòng ngủ, diện tích 70m2) có giá khoảng 49.000 USD. Do đó, phải tiết kiệm liên tục 16-17 năm mới đủ để mua nhà ở.
Giá nhà gấp 25 lần thu nhập
Hiện tại, Tp.HCM có sức ép lớn về nhu cầu nhà ở cũng như trong những năm tới khi số dân gia tăng. Nhưng nghịch lý là, vẫn còn rất nhiều sản phẩm nhà ở không tiêu thụ hết. Sở Xây dựng TP cho biết, trong số 70 nghìn nhà ở từ dự án đã hoàn thành trong năm 2013 vẫn còn tồn 13 nghìn căn không thể bán được.
Tiến sĩ Phạm Thái Sơn cho rằng: “Giá nhà tại Việt Nam rất cao. Ví dụ, giá một căn nhà điển hình có thể gấp từ 15-25 lần thu nhập bình quân của một người lao động điển hình hay một hộ gia đình tiêu biểu”.
Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM cho hay, thị trường BĐS tại Tp.HCM đang có dấu hiệu dư thừa nguồn cung nhà ở cao cấp, trong khi nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở trung bình lại thiếu trầm trọng.
“Nhà ở giá bán trung bình với quy mô nhỏ và nhà ở xã hội lại đang có nhu rất lớn bởi loại hình nhà ở này sẽ phục vụ nhu cầu cho phần đông dân cư với nguồn thu nhập còn thấp", lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết.
Mất 600 ngày mới khởi công được dự án
Theo ông Tuấn: “Một trong những nguyên nhân kìm hãm sự phát triển của thị trường BĐS hiện nay là hệ thống pháp lý thiếu tính đồng bộ, thậm chí đôi khi còn chồng chéo nhau".
Không ít chủ dự án cũng cho hay thời gian thực hiện những thủ tục liên quan đến dự án kéo dài bởi phức tạp, rườm rà. Ví dụ, trước khi có thể khởi công công trình phải trải qua 8 giai đoạn từ tiến hành đăng ký thủ tục đầu tư, đến tiếp nhận thông tin quy hoạch, rồi thủ tục công nhận chấp thuận đầu tư, cho thuê đất, giao đất,...
Do vậy, từ khi bắt đầu một dự án đến khi khởi công phải qua hàng loạt thủ tục và kéo dài trong 464 ngày làm việc đối với dự án dưới 20 ha; còn đối với dự án trên 100 ha phải mất tới 605 ngày.
Minh chứng cho điều bất hợp lý trên, Giám đốc Công ty Lê Thành ông Lê Hữu Nghĩa lấy ví dụ: “Với dự án nhà ở xã hội, giai đoạn chấp thuận chủ trương đã mất 1 năm. Mất thêm 1 năm nữa cho các khâu khác. Theo đó, nhanh nhất cũng phải tới 24 tháng mới có thể khởi công dự án. Do đó, doanh nghiệp sẽ mất nhiều thời gian, chi phí và cả cơ hội. Giá nhà bị đội lên cao là vì thế.
Dĩ nhiên, các chủ dự án sẽ tính vô giá thành và đẩy giá bán nhà lên để bù vào những khoản chi phí trên. Cuối cùng người mua nhà sẽ phải gánh chịu. Vậy nên, chỉ khi nào giảm được các chi phí bất hợp lý kiểu như trên thì mới hy vọng giá nhà đất giảm xuống, người dân có nhiều cơ hội hơn để sở hữu nhà ở.
Mua BĐS để đầu cơ chiếm 20%
Theo khảo sát của Tập đoàn Đất Xanh, những người có mục đích đầu cơ trên thị trường BĐS Việt Nam nói chung và tại Tp.HCM nói riêng chiếm khoảng 20% số người mua nhà trong giai đoạn 2011-2014. Tỉ lệ này còn cao hơn nhiều trong gia đoạn phát triển nóng của thị trường địa ốc.
Sự phổ biến của giới đầu cơ khiến việc tiếp cận tới nhà ở của những người có nhu cầu thực sự thêm phần khó khăn.
Chính vì vậy, Nhà nước nên tập trung làm nhà ở xã hội cho thuê, khi đó người thuê chỉ mất vài trăm ngàn đồng/tháng. Căn hộ có diện tích  khoảng từ 29-50m2, với mức giá 250-350 triệu đồng thuê trong 49 năm là hợp lý với các cặp vợ chồng trẻ, những người thu nhập thấp.
Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM, ông Lê Hoàng Châu